Tworzenie formularzy w Excelu

Tworzenie formularzy w Excelu ułatwia wprowadzanie danych, szczególnie przy ich dużej ilości lub gdy korzystają z niego osoby mniej doświadczone. Excel, choć nie jest dedykowanym narzędziem do zaawansowanych formularzy, oferuje kilka sposobów ich tworzenia. 

Najprostszym sposobem jest użycie wbudowanej funkcji „Formularz Danych”. Automatycznie generuje ona okno dialogowe na podstawie nagłówków kolumn. Aby dodać przycisk „Formularz” do paska narzędzi Szybki dostęp, klikamy strzałkę obok tego paska (u góry okna Excela), wybieramy „Więcej poleceń”, a następnie w oknie „Opcje programu Excel” w polu „Wybierz polecenia z” wybieramy „Polecenia, których nie ma na Wstążce”. Znajdujemy na liście „Formularz”, klikamy „Dodaj” i zatwierdzamy. Aby użyć formularza, zaznaczamy dowolną komórkę w tabeli z nagłówkami i klikamy dodany przycisk „Formularz”. Otworzy się okno, w którym możemy dodawać, przeglądać, usuwać i wyszukiwać rekordy. To szybki sposób na podstawowy formularz, ale ma ograniczone możliwości dostosowywania i nie działa z tabelami przestawnymi ani danymi w formacie tabeli Excela. 

Zakładka „Deweloper” oferuje kontrolki do tworzenia bardziej interaktywnych formularzy. Aby ją włączyć, klikamy „Plik” -> „Opcje” -> „Dostosowywanie Wstążki”, zaznaczamy pole „Deweloper” i zatwierdzamy. W zakładce „Deweloper”, w grupie „Kontrolki”, klikamy „Wstaw” i wybieramy interesującą nas kontrolkę, np. pole tekstowe, przycisk, pole kombi czy pole wyboru, a następnie rysujemy ją na arkuszu. Aby skonfigurować kontrolkę, klikamy ją prawym przyciskiem myszy i wybieramy „Formatuj kontrolkę”. W zależności od typu kontrolki, możemy ustawić różne opcje, takie jak zakres danych, formatowanie czy łączenie z komórkami arkusza. Ten sposób daje większe możliwości dostosowywania, ale wymaga znajomości podstaw VBA do programowania bardziej zaawansowanych interakcji. 

Najbardziej zaawansowaną metodą są formularze VBA (UserForms), dające pełną kontrolę nad wyglądem i funkcjonalnością. Aby otworzyć edytor VBA, naciskamy Alt + F11. W oknie „Project - VBAProject” klikamy prawym przyciskiem myszy na nazwę skoroszytu, wybieramy „Wstaw” -> „UserForm”. W oknie UserForm możemy dodawać kontrolki z przybornika, zmieniać ich właściwości i pisać kod VBA obsługujący interakcje. Aby wyświetlić formularz, musimy napisać kod VBA, który go uruchomi, np. po kliknięciu przycisku na arkuszu. Ta metoda daje pełną kontrolę i pozwala na tworzenie bardzo zaawansowanych formularzy, ale wymaga znajomości VBA. 

Wybór metody zależy od potrzeb i umiejętności. Do prostego wprowadzania danych wystarczy funkcja „Formularz Danych”. Większa kontrola wymaga użycia kontrolek z zakładki „Deweloper”, a pełna kontrola i zaawansowane funkcje – formularzy VBA. Przed rozpoczęciem tworzenia formularza warto zastanowić się nad jego celem, projektować z myślą o użytkowniku i przetestować gotowy formularz.