Jak używać Tabel Danych (Data Tables) do symulacji typu „co gdyby”?

Tabela Danych (ang. Data Table) to potężne narzędzie w Excelu, które należy do grupy narzędzi analizy "Co Gdyby?" (What-If Analysis). Pozwala ono szybko zobaczyć, jak zmiana jednej lub dwóch zmiennych wejściowych wpływa na wynik końcowy formuły. Jest to o wiele szybsze niż ręczne zmienianie komórek i przepisywanie wyników.

1. Wprowadzenie do symulacji

Załóżmy, że analizujemy ratę kredytu (obliczaną funkcją PMT / PMT) i chcemy zobaczyć, jak rata zmieni się w zależności od dwóch zmiennych: Oprocentowania i Okresu spłaty.

Krok 1: Przygotowanie modelu bazowego

Musisz mieć działający model (formułę), która odwołuje się do zmiennych wejściowych:

Komórka	Wartość/Opis
B1	Kwota Kredytu (np. 100 000)
B2	Oprocentowanie (np. 5%)
B3	Okres spłaty w miesiącach (np. 120)

Oblicz ratę bazową w komórce B4:

B4: =RATA(B2/12; B3; -B1)

(Pamiętaj, że stopa i okres muszą być wyrażone w tych samych jednostkach – dlatego dzielimy oprocentowanie przez 12, a kwota kredytu jest ujemna).

2. Tabela Danych z dwiema zmiennymi

Tabela Danych z dwiema zmiennymi pozwala przetestować, jak zmieniają się wyniki, gdy zmieniamy wartości w wierszach i kolumnach.

Krok 2: Ustawienie siatki Tabeli Danych

Tworzymy siatkę, w której:

1. Wartości jednej zmiennej (np. Oprocentowanie: 4%, 5%, 6%...) wpisujemy wzdłuż kolumny (np. od D2 w dół).
2. Wartości drugiej zmiennej (np. Okres: 60, 120, 180...) wpisujemy wzdłuż wiersza (np. od E1 w prawo).
3. Komórka z formułą (B4) musi być odwołana w przecięciu wiersza i kolumny (w naszym przypadku D1).

D1	E1	F1	G1
=B4	60	120	180
4.0%
5.0%
6.0%

Krok 3: Uruchomienie Tabeli Danych

1. Zaznacz cały zakres siatki (np. D1:G4), włącznie z formułą i zmiennymi wejściowymi.
2. Przejdź do zakładki Dane.
3. W sekcji Narzędzia danych kliknij Analiza warunkowa (ang. What-If Analysis) -> Tabela danych (ang. Data Table).
4. Wypełnij okno dialogowe:
   • Komórka wejściowa wiersza: Wskaż oryginalną komórkę, którą zastępują wartości z wiersza (Okres spłaty): $B$3.
   • Komórka wejściowa kolumny: Wskaż oryginalną komórkę, którą zastępują wartości z kolumny (Oprocentowanie): $B$2.
5. Kliknij OK. Excel natychmiast wypełni całą siatkę wynikami, pokazując, jak zmienia się rata kredytu dla każdej kombinacji oprocentowania i okresu.

Ważne: Wyniki w Tabeli Danych są dynamiczne. Jeśli zmienisz Kwotę Kredytu (B1), cała tabela natychmiast się przeliczy.

3. Tabela Danych z jedną zmienną

Jeśli potrzebujesz przetestować tylko jedną zmienną (np. jak zmienia się rata tylko w zależności od Oprocentowania), użyj tylko jednej osi (kolumny lub wiersza).

1. W komórce (np. D1) wprowadź formułę bazową:

   =B4

   .
2. W kolumnie D (od D2 w dół) wprowadź wartości zmiennej (Oprocentowanie: 4%, 5%, 6%).
3. Zaznacz zakres (np. D1:E4).
4. Uruchom Tabelę danych.
5. Wypełnij tylko pole Komórka wejściowa kolumny (wskazując komórkę Oprocentowania: $B$2). Pozostaw pole Komórka wejściowa wiersza puste.